Çocuklarda Teknoloji Kullanımı Nasıl Olmalı?

Teknolojinin gelişmesi ile hayatımızın büyük ölçüde kolaylaştığını söyleyebiliriz. Önceden birkaç kişinin yaptığı ve zaman açısından daha uzun süren işleri, teknolojik ürünler sayesinde daha kısa ve kolay bir şekilde bitirmeye başladık. İnternette ve ekranlarda gün içinde ne kadar vakit geçirdiğimiz, internetin ve ekranların hayatımızda nasıl ve ne derece yeri olmasına izin verdiğimiz, hem biz hem de çocuklarımız için büyük önem taşımaya başladı. Peki çocuklarda teknoloji kullanımı nasıl olmalı?

Çocuklar her ağladığında, yemek yemediğinde, canları sıkıldığında vb. durumlarda ekranlara maruz bırakmanın yanlış bir davranış olduğunu söyleyebiliriz. Böyle durumlarda teknolojik ürünlere başvurmak yerine çocuğunuzla iletişim kurmayı ve ona zorlandığı durum ile alakalı ilgilenebileceği seçenekler sunmayı deneyebilirsiniz. Teknolojik ürünlere erken yaşta maruz kalan çocuklar interaktif olmayan bir iletişimin içinde olduğundan dil becerileri yeterince gelişemeyebiliyor. Özellikle erken yaş döneminde kaliteli ebeveyn-çocuk ilişkisi çocuğun gelişimi için önem taşıyor.

Teknolojinin çocuklar için tamamen zararlı olduğunu elbette söyleyemeyiz. Teknolojik ürünlerin çocukların gelişiminde eğitici rolde kullanılması bir hayli faydalı olacaktır. Fakat internette ve ekranlarda çocuklara zarar veren içeriklerin de olduğunu biliyoruz. Çocuklarda teknoloji kullanımı ile alakalı en önemli nokta çocuğun ebeveyn kontrolünde teknolojiye erişmesidir. Öncelikle çocuğunuzla birlikte teknoloji kullanım saatinde anlaşmanız ve ortak kararlar vermeniz çocuğun bu kurallara uyması açısından çok önemli olacaktır. Bu kuralları çocuğunuzun yaşına uygun şekilde anlatmanız ve ekranda harcayacağı vakti nedenleriyle birlikte konuşmanız çocuğunuzun ortak kararınıza uymasını kolaylaştıracaktır.

Yaşa Göre Teknoloji Kullanımı

Teknolojik ürünlerin doğru şekilde kullanıldığında çocuklar için faydalı olabileceğinden söz ettik. Bunun yanında teknolojik ürünün kullanım süresi de çok önemlidir. Her yaşın ihtiyaçlarına göre kullanım süresi değişiklik göstermektedir.

• 0-2 yaş: Çocuğun ebeveynleri ile iletişiminin yoğun olması gereken, daha çok temel ihtiyaçlarının karşılandığı ve yaşına göre oyunlar oynandığı bir dönemdir. Bu dönemde çocuğun teknolojik ürünlerle tanışmamış olması gelişimi açısından önemlidir.
• 2-5 yaş: Okul öncesi yaş grubu için günlük 30 dakika teknolojik ürün kullanımı yeterli olacaktır.
• 6-9 yaş: İlköğretimin ilk dört yılı olan bu dönemde ödevler ve online dersler haricinde günlük 45 dakikayı aşmamak uygun olacaktır.

• 10-14 yaş: İlköğretimin ikinci dört yılında yine ödevler ve online dersler haricinde 1 saati aşmamak faydalı olacaktır fakat ebeveyn kontrolünde ve çocuk ile birlikte belirlenen kurallar ile hafta sonları teknolojik ürün kullanım süresinde esneklik gösterilebilir.
• 15-18 yaş: Lise çağında olan çocuklar için eğitimi ve ödevleri için kullandığı süre haricinde günde 2 saat yeterli olmaktadır.

Çocukların internet ve ekran kullanımını kontrol altına alamaması, ölçüsüz ve sınırsız kullanması, ne kadar çok vakit geçirdiğinin farkına varamaması gibi sorunlar beraberinde bağımlılık gibi çok ciddi zararlara yol açabilir. Çocuklar en çok model alarak öğrenme gerçekleştirirler bu nedenle ebeveyn olarak sizlerin de teknolojik ürün kullanım sıklığınızı gözden geçirmenizde fayda olacaktır. Çocuğunuzla kaliteli vakit geçirmeniz, yaşına uygun aktiviteler yapmanız ve yine yaşına uygun iletişimde bulunmanız hem çocuğunuzun teknoloji kullanımını azaltmaya, hem de çocuğunuzla olan iletişiminizi güçlendirmenize yardımcı olacaktır.

Ebeveynlere Öneriler

Lella Kids uygulması: Psikologlar tarafından onaylı eğitici videolara buradan bakabilirsiniz.

https://ebeveyn.tbm.org.tr/ : Yeşilay’ın ebeveynler ve çocuklar için hazırladığı teknoloji bağımlılığına yönelik materyallere bakabilirsiniz.

Social Dilemna/Sosyal İkilem (Belgesel): Teknolojinin bizleri gerçek yaşamdan nasıl alıkoyduğunu merak ediyorsanız izleyebilirsiniz.

Çocukları Sanal Dünyada(n) Koruma Kılavuzu (Kitap): Psikolog Dr. Mehmet Şakiroğlu ve Dr. Cansel Poyraz Akyolun yazdığı bu kitaptan faydalanabilirsiniz.

“Hayat ekranın değil, ekran hayatın içinde, küçücük bir parça ve ona hapsolma.”