ÇOCUKLARDA SINIRLAR

Çocuklarda sınırlar konusu ebeveynlerin en çok zorlandığı durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocuklarını yetiştirirken onlara nasıl sınırlar koymaları gerektiği konusunda endişeye kapıldıkları görülür. Aslında sınırlar konusu doğumla başlayıp yaşamın sonuna kadar yani hayat boyu devam eder. Başlangıcı; bebeğin anne karnındaki ortamının sınırlı olması ve bebeğin bu sınırlı alanda hareket halinde olmasıyla başlar. Yani içinde bulunduğu yerde bile bir sınır vardır. Bebek elini, kolunu istediği yere kadar açamaz, belirli sınırlara tabidir. Ve o buna uyum sağlamak durumundadır.

Ebeveynler Sınırlara Ne Zaman Başlamalı?
Sınır sorunu çocuklarda en çok 1,5 – 2 yaş itibariyle kendini gösterir. Fakat daha büyük çocuklarda da elbette sınırları uygulamanız mümkündür. Her yaşın kendi içinde sınırları ve sorumlulukları vardır. Her çocuğa kendi yaşına göre sorumluluk vermek gerekir. Bu sorumlulukları ebeveyni olarak sizler belirleyeceksiniz.
Hayatımızın her alanında sınırlar konusu karşımıza çıkar. Çocuklarda teknolojik alet kullanım sıklığı, uyku düzeni, ders çalışmaması, yemek yememesi gibi başlıca konular en belirleyici olanlardır.

Çocuklarda Sınırlar Nasıl Konulmalı, Neler Söylenmeli?

Ebeveynin sınır koymak için öncelikle; anne ve babanın işbirliği içinde olması, açık, net, tutarlı ve istikrarlı bir şekilde ilerlemesi gerekir. Ebeveynlerin kendi aralarında yaptığı tutarsız davranışlar sonucu çocuk kendine uygun olan tarafı seçmeye başlayacaktır. Burada önemli olan ebeveyn olarak vermiş olduğunuz seçenekler sizin tarafınızdan onaylanmış olmasıdır. Yani anne – baba olarak verdiğiniz seçeneklerden herhangi birini çocuk seçtiğinde ebeveyn olarak içinizin rahat olması gerekir. Bu seçenekleri oluştururken çocuğunuzun sevdiği, önemsediği, onun için vazgeçilmez olan şeyleri seçenek olarak sunabilirsiniz.

Örneğin; elindeki kurabiyelerden ya 1 tanesini yemeyi seçebilirsin ya da bunlardan hiçbirini yememeyi seçmeyi seçersin. Sen hangisini seçersin? Diyerek çocuğun kendi kararlarını seçmesini ve verilen seçeneklerin kendi içinde ebeveyn tarafından onaylanmış olduğundan çocuklarınızın gönül rahatlığıyla seçeneğini seçmesini sağlatabilirsiniz. Elbette burada önemli olan ürünün ismi (kurabiye) değildir.
Bir başka örnek vermek gerekirse; düzenli olarak çok fazla teknolojik alet kullanan bir çocuğu ele alalım (tv, tablet ,telefon, pc vs.). Eğer ebeveyn olarak bu süre sizin için çok fazla ise çocukla birlikte ortak bir kararla saat düzenlemesi yapılır. Uyum sağlamakta zorluk yaşadığında neler yapılacağı önceden kendisine bildirilir. Oğlum/kızım bugün 3 saatlik olan teknolojik alet kullanma süreni aştığında yarın ki kullanacak olan teknolojik alet kullanma hakkını kaybetmeyi seçmiş olacaksın. Eğer bugünkü teknolojik alet kullanma hakkını geçmemiş olursan yarın ki teknolojik alet kullanma hakkını kaybetmemiş olmayı seçersin. Sen hangisini seçersin diyerek çocuğunuza sorabilirsiniz.

Size göre uygun olan bir davranış, bir başka aileye göre uygun olmayabilir. Burada kastedilen şey; durumun süresi, miktarı, şiddetini ebeveyn olarak sizin belirlemeniz olacaktır. Her ailenin kendi içinde bir normu vardır. Burada ebeveyninin tutumu çok önemli bir rol oynar.

Sınırları Uygulamadaki Zorluklar

Aileler için sınırları oluşturabilmek için bir müddet sabır ve çaba gerekir. Ne kadar çok pratik yaparsanız, hayatınıza bu sistemi sokarsanız o kadar çok tecrübe sağlamış olursunuz. İlk başlarda çocuğunuz tepki gösterebilir ve bu durum çok doğaldır. Çünkü alışkın olmadığı bir durumla karşı karşıya kalmıştır. Burada ebeveyn olarak istikrarlı bir şekilde vermiş olduğunuz seçenekleri tekrar sıralamak olacaktır.

Çocuk bu durumunuzun tutarlı olduğunu gördükten sonra artık seçeneklerini kendi karar verecektir. Bu sistemi oturttuktan sonra, hayatlarınız ve çocuğunuzun hayatı daha keyifli ve kolay olacaktır.